گرگان- قیام شجاعانه پنج آذر ۱۳۵۷ اهالی استرآباد، نمایانگر بخشی از نقش آفرینی گسترده اهالی این خطه در سرنگونی پهلوی بوده که تاکنون برای نسل جدید به درستی تبیین نشده است.
خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: وفاداری و دلبستگی به انقلاب و رهبری خصیصه بارز اهالی استرآباد بوده که بارها و بارها در بزنگاه‌های حساس انقلاب به اثبات رسیده است.
تقدیم چهار هزار شهید در جنگ تحمیلی، حضور بی نظیر در رخدادهای سیاسی مانند راهپیمایی‌ها و تظاهرات و مشارکت حداکثری در بیش از ۴۰ مورد انتخابات از ابتدای انقلاب تاکنون از جمله ویژگی‌های شاخص اهالی استرآباد است که بیانگر اوج وفاداری مردم شیعه و سنی منطقه به انقلاب اسلامی ایران است.
شجاعت و دلیرمردی گرگانی‌ها و دیگر مردم این دیار در مقابله با حکومت سفاک پهلوی چندین سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی برای اهالی دربار اثبات شده بود و نهادهای امنیتی حکومت شاهنشاهی مانند ساواک دلهره آشکاری از اراده فولادین مردم این منطقه داشتند.
یکی از رخدادهایی بارز سیاسی منطقه استرآباد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، قیام پنجم آذر گرگان بود که ۷۷ روز قبل از سرنگونی رژیم پهلوی به وقوع پیوست.
۲۹ آبان سال ۱۳۵۷ دژخیمان پهلوی مسلحانه به حرم مطهر رضوی و بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) حمله کردند؛ موضوعی که موجب خشم مراجع تقلید و علمای عظام کشور شد. روحانیون بسیاری از جمله آیت الله خمینی با صدور اطلاعیه‌هایی این گستاخی وقیحانه عوامل پهلوی را محکوم کردند و ضمن اعلان عزای عمومی برای هفتمین روز این واقعه، از مردم خواستند که در برابر اقدامات ظالمانه رژیم شاهنشاهی، سکوت نکنند.
رسیدن اطلاعیه امام خمینی (ره) و دیگر روحانیون برجسته کشور به استرآباد سبب تا دلیرمردان این دیار تصمیم به برپایی تظاهرات بگیرند. گرگانی‌ها برای آن شدند نقش آفرینی خود برای به ثمر نشستن انقلاب اسلامی را بیش از همیشه نمایان کنند.
بصیرت و زمان شناسی مردم گرگان
زمان شناسی و بصیرت مردم این خطه در کنار شهادت طلبی و شجاعت بی نظیر راهپیمایان سبب شد که پایه‌های سست حکومت پهلوی تَرَک بردارد و زوال و نابودی سلسله شاهنشاهی شتاب بگیرد.
هرچند به سبب اعتصاب سراسری اصحاب رسانه و گزیده گویی رادیو و تلویزیون حکومت شاهنشاهی خبر فریاد آزادی خواهی حدود ۳۰ هزار نفر از مردم استرآباد در قیام پنجم آذر مردم گرگان و مجروح شدن بیش از صد نفر و شهادت ۱۴ زن و مرد ولایتمدار گلستانی بازتاب زیادی در سال ۵۷ نداشت اما به مرور زمان و با گذشت چند سال از این قیام انقلابی، بخش‌های پنهان و نهفته این حرکت خودجوش مردم نمایان شد.
گرگانی‌ها هر چند پیش از قیام پنج آذر هم بارها و بارها در برابر طاغوتیان صف آرایی کرده بودند اما این قیام به نمادی استکبارستیزی مردم استرآباد تبدیل شده است.
سید اسماعیل حسینی، احمد سبطی، سیدنظام‌الدین نبوی، حسین مقصودلو، سیدجعفر علاالدین، چنگیز امیر لطیفی، عباس خالداران، ابوالحسن هادی، حجت الله عباسی، فرامرز ویزواری، حسینعلی نصیری، حسین محبی‌راد و بانوان شهیده صدیقه پروانه و نرگس قصابان شهدای قیام پنجم آذر مردم گرگان هستند.
اهمیت قیام پنجم آذر گرگان به حدی بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی در ۱۵ آذرماه سال ۹۵ در دیدار با جمعی مدیران و مردم گلستان بر معرفی و شناساندن قیام پنج آذر گرگان به نسل جوان تاکید کردند و گفتند: «جوان‌های گرگانی می‌دانند پنجم آذر چه اتفاقی افتاده؟ این خیلی مهم است [که] بدانند روز پنجم آذر چه اتفاقی افتاده که در تاریخ ثبت شده؛ یعنی این مهم است. اینکه جوان‌ها تاریخ خودشان را، گذشته خودشان را و در واقع شناسنامه انقلابی خودشان را بدانند، خیلی مهم است. این را باید سعی کنید، حتی‌المقدور انجام بدهید. البته این مهم احتیاج دارد به کار؛ یعنی کار ساده‌ای نیست».
ایشان فرمودند: «مسئله پنجم آذر روز مهمی در قضایای گرگان است. مردم در گرگان، قضایای حمله به حرم امام رضا در مشهد را شنیدند و به‌طور خودجوش به حرکت درآمدند؛ نه کسی دعوت کرد، نه کسی پذیرایی کرد، آمدند وسط میدان که خب به آنها حمله شد.»
حضور ۳۰ هزار نفر در راهپیمایی ۵ آذر
تاریخ نگار گرگانی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: قیام خونین و جاودانه مردم گرگان در پنج آذر ریشه در مباحث کشوری و ملی داشت و شروع واقعه‌ای برای صیانت و دفاع از حرم کبریایی امام رضا (ع) و اهل بیت بود.
قیام ۵ آذر مردم گرگان مظلوم واقع شده است غلامرضا خارکوهی ادامه داد: قیام پنج آذر اهالی استرآباد هم تراز با رخدادهای انقلابی و بزرگی مانند وقایع قم، مشهد و تبریز بود اما به دلیل شرایط خاص زمان برپایی قیام، این واقعه سترگ انقلابی بسیار مظلوم واقع شده است.
وی با بیان اینکه امام خمینی (ره) بعد از گستاخی بی شرمانه و هتک حرمت به حرم امام رضا (ع)، اطلاعیه شدید الحنی صادر کردند، افزود: این پیام به سراسر ایران از جمله گرگان رسید و علما تصمیم گرفتند در اطاعت از فرمان امام (ره) و دفاع از حرم اهل بیت در حرم امامزاده عبدالله (ع) گرگان جمع شوند.
این تاریخ نگار گلستانی اضافه کرد: زن و مرد، پیر و جوان، فارس و ترکمن از سراسر استرآباد و از روستاها و حتی شهرهای اطراف جمع شدند تا تظاهرات خودجوشی را برگزار کنند.
خارکوهی گفت: در همان آغاز حرکت، هنوز راهپیمایی شروع نشده بود که ساواکی‌ها و مأموران رژیم ژاندارمری مردم را به گلوله بستند و حتی فرصت فرار به کودکان و افراد ناتوان هم ندادند.
خارکوهی تصریح کرد: براساس گزارش شهربانی در این روز حدود ۳۰ هزار نفر اعم از مرد و زن، کوچک و بزرگ و حتی برخی با کودکان شیرخوار در این قیام شرکت کردند تا ولایت مداری و عشق خود به اهل‌بیت را نشان دهند.
وی با بیان اینکه حدود هشت هزار گلوله به سمت مردم شلیک شد، اضافه کرد: در هر شهری، وقایع بزرگان شهر گرامی داشته می‌شود اما ما هنوز نتوانسته‌ایم بعد از ۴۰ سال مراسم در خور شأن این روز را برگزار کنیم.
مقابله با ستم و پاسداری از حقانیت از ویژگی مردم استرآباد است
یکی از اعضای شورای اسلامی شهر گرگان هم در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: پاسداری از حقانیت، مقابله با ستم و حمایت از مظلوم همواره از ویژگی‌های برجسته تاریخی مردم استرآباد و جرجان کهن بوده است.
حجت مقسم افزود: اهالی استرآباد در پنجم آذر با دست‌هایی خالی اما همتی متعالی، به مقابله با نیروهای مسلح حکومت پهلوی پرداختند و در نبردی نابرابر ۱۴ شهید و شهیده را تقدیم راه استقلال و آزادی ایران سرفراز کردند.
مقسم گفت: همزمانی قرار گرفتن روز پنج آذر با روز بسیج اتفاق ارزشمندی است که هر دو رویداد، نشان دهنده جوشش مکتب اسلام، ایمان، ایثار و اعتقاد به مردم و جانفشانی و پایمردی بر باورهای دینی و ملی است.
حماسه ۵ آذر نشانه ولایتمداری مردم گرگان است
استاندار گلستان هم در خصوص قیام پنج آذر گفت: حادثه تاریخی پنجم آذر گرگان که پس از واقعه میدان شهدای تهران به عنوان خونین‌ترین حادثه انقلاب شناخته می‌شود، در واقع مسیر جریان انقلابی را تا روز پیروزی مشخص کرد.
علی محمد زنگانه بیان کرد: شهادت ۱۴ تن از مردان و زنان بی دفاعی که اندیشه‌ای جز دفاع از آرمان‌های دینی و مذهبی نداشتند و برای صیانت از اسلام به خیابان‌ها آمده بودند، نشانه اوج حقارت و فلاکت نظامی بود که در راه سرکوب مردم استفاده از هر ابزاری را مجاز می‌دانست.
زنگانه گفت: در واقع مردم گرگان و گلستان ثابت کردند، پای دفاع از ارزش‌های انسانی و انقلابی تا پای جان ایستاده‌اند.
استاندار گلستان اضافه کرد: امروز هم جوانان و نوجوان گرگانی و گلستانی به عنوان مدافعان ارزش‌های انقلابی در گام دوم انقلاب به تاسی از شهدای والا مقام پنجم آذر پرداخته‌اند و در عرصه جنگ نرم و دفاع مطهر به تبیین ارزش‌های جمهوری اسلامی می‌پردازند.
به گزارش مهر، قیام پنج آذر ۱۳۵۷ مردم گرگان، تلاشی فاخر برای کمک به تسریع پیروزی انقلاب اسلامی بود و سرمایه‌ای ارزشمند در تاریخ این خطه است.
کد خبر 5640299منبع: mehrnews-5640299
