برخی بر این باورند که اجازه ندهیم مردم آثار تاریخی را ببینند/ حفاظت از میراث‌فرهنگی وظیفه ماست
نخستین نشست خبری سید عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی صبح امروز یکشنبه یکم خردادماه ۱۴۰۱ در موزه ملی ایران برگزار شد.
رخدادشهر: ضرغامی ضمن تبریک هفته میراث‌فرهنگی به اهمیت آثار ثبت جهانی اشاره کرد و افزود: «میراث‌فرهنگی، هویت و موجب تشخص ما و مهمترین عامل وحدت و انسجام ملی است. در سالیان گذشته بسیاری با ایجاد دو قطبی‌سازی و دشمنی میراث‌فرهنگی و تاریخ کشور را جبهه‌بندی کرده‌اند، در صورتی‌که این تاریخ و تمدن مظهر توحید و یکتاپرستی است».
او به پندار، گفتار و کردار نیک به‌عنوان مهمترین میراث ناملموس فرهنگی اشاره کرد و آن را بهترین ترجمه از قرآن کریم مبنی بر ایمان و عمل صالح عنوان کرد که در تمدن این ملت نهادینه شده است.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: «در دورانی که از دستاوردهای منفی رسانه‌های منفی کوبیدن بر طبل بی‌هویتی است، ترویج میراث‌فرهنگی می‌تواند موجب انسجام و هویت‌یابی شود.»
مهندس ضرغامی ضمن اشاره به فواید فضای مجازی و سایبری به مضرات آن و تولید محتوای سطحی توسط کاربران اشاره کرد و افزود: «فناوری‌های نوین آسیب‌ها و اشکالات خودش را دارد، بیشتر محتواهای تولید شده در فضای مجازی سطحی است و کم‌تر محتوای عمیق تولید می‌شود. در مورد میراث‌فرهنگی باید با عمق بیشتری تولید محتوا انجام شود. ما ملت آپلود هستیم و ما را تبدیل به ملت دانلود کرده‌اند.»
میراث‌بانان خوبی نبودیم
او با بیان اینکه میراث‌بان خوبی در گذشته نبوده‌ایم ابراز امیدواری کرد که اصحاب رسانه در برطرف کردن این نقیصه تلاش کنند.
مهندس ضرغامی در ادامه گفت: «اولین کاری که شروع کردیم نظام مسائل میراث‌فرهنگی است. ۲۲ مورد مشکلات احصا شده و در سه بخش تقسیم و راه‌های حل مسائل میراث‌فرهنگی را بررسی کردیم.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: «تفاهم‌نامه‌ای با سازمان اوقاف و فراجا انجام شد و فردا با بنیاد مسکن امضا می‌شود که برای حل مشکلات است و همه باید در این زمینه کمک کنیم. نگاه تحولی باید با انسجام شکل گیرد، در نتیجه اقدامات اجرایی راه خود را پیدا می‌کند.»
ارتباط مستمر با نخبگان
مهندس ضرغامی گفت: «حوزه میراث‌فرهنگی کاملا تخصصی است. بنابراین ارتباط با نخبگان و نظر کارشناسان به عنوان راهبرد اصلی مطرح است. این نگاه شعاری نیست. تاکنون دو جلسه ۸۰ نفره با نخبگان این حوزه برگزار کردیم.»
او افزود: «شخصیت‌های صاحب‌نام در این دو نشست، نگاه‌های کارشناسی خود را مطرح کردند، در جاهایی اختلاف نظر وجود داشت که به نظر من اختلاف رحمت است. وظیفه مدیریت این است که خوب گوش دهد و نقاط مشترک را شناسایی و مشکلات را احصا کند.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: «در دیدارهایی که مدیران با نخبگان و کارشناسان داشتند، تلاش شد نظرات نخبگان دریافت شود و این کار طی نه ماه انجام شد.»
او تاکید کرد: «فعالان میراث‌فرهنگی و رسانه‌ها نقطه قوت هستند و باید با تعامل و تدبیر بیشتر وارد حوزه میراث‌فرهنگی شوند.»
مهندس ضرغامی تصریح کرد: «آزاداندیشی در میراث باید نهادینه شود. فضای مجازی راه را برای همه فراهم می‌کند تا همه حرف بزنند و نخبگان ما هم باید اجازه دهند که همه نظراتشان را بگویند. نگاه کارشناسی که ابعاد مسئله را تشریح می‌کند، نباید سانسور شود.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: «توصیه‌هایی که به مراکز پژوهشی دارم این است که زمینه گفت‌وگو‌ها را فراهم کنند و نشست‌های تحلیلی برگزار کنند. مسائل ما باید به عنوان مهمترین موضوعات نظام مطرح شود و فضای گفت‌وگو و چند صدایی مورد نیاز امروز میراث‌فرهنگی است.»
حفاظت از میراث‌فرهنگی مهمترین وظیفه ماست
او حل مسائل میراث‌فرهنگی را نیازمند نگاه ملی و کمک‌همگانی عنوان کرد و افزود: «این انسجام را سعی کرده‌ام از اولین سخنرانی‌ام در مجلس و در ادامه طی هم‌افزایی بین دستگاه‌هایی که باید به ما کمک کنند، ایجاد کنیم.»
مهندس ضرغامی مهمترین وظیفه وزارتخانه را حفاظت از میراث‌فرهنگی عنوان کرد و افزود: «حفاظت فیزیکی و عمرانی از بناها و محوطه‌های تاریخی باید انجام و از فرسایش آن‌ها جلوگیری شود.»
میراث‌فرهنگی باید در دسترس باشد
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با تاکید بر نمایش عمومی آثار تاریخی افزود: «برخی بر این اعتقادند که اجازه ندهیم مردم آثار تاریخی را ببینند، اگر بنابر نشان ندادن است، به چه دلیل حفاری انجام می‌شود.»
او با بیان اینکه موزه و میراث‌فرهنگی باید در دسترس باشد، تصریح کرد: «در موزه ملی ایران ۳۲۰۰ قطعه تاریخی وجود دارد و ۱۰ برابر آن در مخزن موزه ملی نگهداری می‌شود که نشان داده نمی‌شود. یک بار هم که نشان می‌دهیم به جای توجه به روح این عمل، مسائل دیگر را بزرگ می‌کنند.»
او به رونمایی از بشقاب سیمین مربوط به دوره ساسانی در رویداد ساری ۲۰۲۲ اشاره کرد که با قرار دادن در موزه ساری استقبال خوبی از آن انجام شده است.
تبادل اشیای تاریخی و فرهنگی بین کشورها که با جدیت بیشتر با کمک وزارت امور خارجه و با رعایت پروتکل‌ها در حال انجام است، از دیگر مواردی بود که مهندس ضرغامی بیان کرد.
او ضمن اشاره به امضای تفاهم‌نامه با سازمان اوقاف افزود: «بخش زیادی از میراث‌فرهنگی ما وقف است و حفظ العین جزو اصلی‌ترین وظایف سازمان اوقاف است که بر اساس این تفاهم‌نامه قرار بر مرمت با پول سازمان اوقاف است. همچنین فردا تفاهم‌نامه‌ای را با وزارت مسکن در راستای هزینه کردن بخشی از اعتبارات برای مرمت و آماده‌سازی میراث‌فرهنگی امضا می‌کنیم.»
مهندس ضرغامی در ادامه گفت: «در زمینه اکتشاف و شناسایی و معرفی آثار تاریخی در حوزه میراث‌فرهنگی نقاط ضعف را احصا کردیم. نباید از حوزه میراث‌فرهنکی غفلت کنیم و بایستی به خوبی آن را معرفی کنیم و پس از حفاظت فیزیکی آثار بتوانیم آن‌ها را به درستی تفسیر کنیم.»
او با تاکید بر اینکه برای نگهداری و مرمت آثار نیاز داریم بودجه اختصاص دهیم، گفت: به عنوان مثال در نیاوران نیاز داریم بودجه اختصاص دهیم تا لباس‌هایی که متعلق به شاه و فرح است مرمت کنیم تا از بین نرود و سپس بتوانیم تاریخ و کارهایی که آن‌ها انجام دادند، به درستی به مردم بازگو کنیم.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: «تاریخ شاهان را که بخوانیم از آغامحمدخان تا بعد از قاجار می‌بینید که چقدر استقلال ایران از بین رفت.»
او ادامه داد: «موزه خصوصی و استانی در دستور کار ما قرار دارد و از حدود ۷۶۰ موزه ۲۶۰ موزه دولتی و بقیه خصوصی بوده که متعلق به مجموعه‌داران است. از بنیاد مستضعفان برای افتتاح سه موزه تشکر می‌کنم. بنیاد در هتل رامسر اقدام کرد و این هتل مورد استفاده قرار گرفت. به طوری که قرار است شش موزه در این مکان راه‌اندازی شود.»
مهندس ضرغامی افزود: «هتل رامسر توسط آلمانی‌ها و انگلیسی‌ها طراحی شده است و ما مشکلی نداریم که این موضوع را مطرح کنیم. در بحث‌های سیاسی نباید اینگونه برخورد کنیم، اگر بنایی قاجاری است نباید سانسور کنیم، نگاه‌مان نباید اینگونه باشد، ما نگاه مهندسی و طراحی داریم.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: «پل ورسک زیباست. اما دانمارکی‌ها آن را ساخته‌اند، مشکلی ندارد سازنده آن را معرفی کنیم. من آمدم که این نگاه‌ها را به هم بزنم، البته هزینه دارد و من هزینه آن را دادم.»
او افزود: «به لحاظ قانونی مشکل داشتیم که مردم هدایا و هبه خود را به میراث بدهند، بعد از مصوبه دو هفته پیش دولت این مشکل را حل کردیم.»
مهندس ضرغامی تاکید کرد: «انجمن خیرین میراث باید راه‌اندازی شود. آقای دارابی اساسنامه را تهیه کردند و باید امکان آن را در خارج از کشور فراهم کنیم تا افرادی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند بتوانند کمک خود را اهدا کنند.»
همایش چهره‌های ماندگار میراث‌فرهنگی را برگزار می‌کنیم
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی عنوان: «همایش چهره‌های ماندگار را برگزار خواهیم کرد و این تجربه خوب که در صدا و سیما داشتم، در حوزه میراث‌فرهنگی انجام می‌دهیم و سالانه ۱۰ چهره ماندگار معرفی می‌کنیم.»
مهندس ضرغامی گفت: «کارهای دانش‌بنیان زیادی در حوزه میراث‌فرهنگی انجام شده و نیازی نیست دیگر داربست بزنیم. اگر سیستم رباتیک راه بیفتد کارها به خوبی انجام می‌شود. یگان حفاظت بسیار مهم است و ماموریت‌های زیادی دارد، اقدامات لازم برای حل مشکلات آن‌ها انجام شده است.»
میراث آریا نوشت، او افزود: «یکی از کارهایی که باید انجام دهیم، باید آرام آرام به افرادی که غیرقانونی در حوزه حفاری‌های غیرمجاز وارد شده‌اند بگوییم که این کارها عاقبت ندارد و زمینه را فراهم کنیم تا این کار را انجام ندهند.»
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در پایان بیان کرد: «دو نمایشگاه در این زمینه گذاشتیم و ۱۵۰۰ شیء از دوران ایران باستان و تا دوران اسلامی در این نمایشگاه‌ها به نمایش گذاشته شده است که از کشفیات مردم است.»
