نصب تابلو به «شهر بهار نارنج خوش آمدید» در حالی طی بازه زمانی یک دهه گذشته با گسترش کاشت این درختان با عطر شکوفه بهاری و میوه خوش رنگ پاییزی بین برخی از شهرداری‌ها و شهروندان مازندران مورد اختلاف بوده است که اکنون این میوه باقی مانده روی درختان معابر شهری به عنوان میزبان اصلی آفت مگس میوه مدیترانه ای، تبدیل به چالشی برای باغ های تجاری استان شده است.
رخدادشهر: برداشت نارنج و میوه‌های باقیمانده برای قطع زنجیره حیاتی آفت مگس میوه در حالی به عنوان مهم ترین راهکار بیولوژیک مقابله با این آفت است که بسیاری از صاحبان باغ ها و متولیان درختان شهری و روستایی مازندران نسبت به این موضوع بی توجهی می کنند.
کارشناسان حفظ نباتات تنها راه کنترل و پیشگیری علیه آفت مگس مدیترانه ای را مشارکت مردم مبنی بر «هیچ میوه‌ای روی درختان باقی نماند» را عنوان می کنند، موضوعی که باغداران و همه باید به آن اهتمام کنند.
آنان تاکید می کنند که برداشت تمامی میوه‌های نارنج در فضای شهری، کنار خانه‌ها و حاشیه باغها می‌تواند راهکاری برای جلوگیری و پیشگیری از آفت مگس میوه محسوب شود.
استان مازندران را پایتخت بهارنارنج کشور می نامند چون میلیون‌ها اصله درخت نارنج در سطح خیابان‌های این استان پهناور شامه هر صاحب ذوقی را از فرسنگ ها دورتر می دزد، تا جایی که یکی از علایم و نشان های نزدیکی به حوزه نوار شمالی کشور در این بخش عطر روحبخش این شکوفه ها است.
درختان نارنج درختانی سرسبز در تمام فصول هستند که نیاز چندانی به مراقبت و آبیاری ندارند و در برابر سرما نیز از دیگر همنوعان خود تحمل بیشتری دارند، این درختان به طور معمول با تولد بهار شروع به زایش شکوفه هایی در نوع خود بی نظیر می نمایند که رایحه دل انگیز آنها وقتی با نم باران و آسمان گرفته شمال پیوند می خورد، شهرنشینان و مسافران را هرچه بیشتر شگفت زده می کند تا در میان انبوه تکلف شهری فراموش نکنند در دیار طبرستان قدم می زنند.
شکوفه های نارنج یا بهار نارنج تنها شکوفه های رایحه انگیز در میان انبوه انواع شکوفه های بهاری است، این شکوفه ها کاربردهای فراوانی دارند و چیدن آنها از شاخه های درخت توسط بیشتر رهگذران، خود منظره ای تماشایی می آفریند تا جایی که خلق این منظره عادت بهاره مازنی ها شده و در پایان زمستان انتظار دو بهار را می کشند.
بررسی ها نشان می دهد که هرآنچه را که مردم از مزیت های عطر بهار نارنج و شکوفه های آن در معابر شهری برای تولید مربا و تولید عرق بهار نارنج بهره می برند از میوه پاییزی و خوش رنگ آن که آب نارنج یکی از خاصیت های مهم آن است، کمتر بهره می برند.
از آن جایی که چیدن میوه نارنج در خیابان های شهری نیاز به امکانات خاصی است و از طرفی بیشتر شهروندان مازندران به نوعی در روستاها و در خانه باغ ها آب نارنج خود را تامین می کنند، به همین دلیل باقی مانده میوه های روی درختان در معابر و خیابان های شهری استان به وفور تا پایان سال حتی بیشتر مشاهده می شود. موضوعی که سبب نگرانی جدی کارشناسان حفظ نباتات جهاد کشاورزی استان نسبت به هجوم مگس میوه شده است.
اگرچه سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این راستا با صدور اطلاعیه ای خواستار مشارکت تمامی فرمانداری‌ها، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، شوراهای اسلامی شهر و روستا، ادارات دولتی، به ویژه رسانه ملی و اصحاب رسانه در فضای مجازی و حقیقی شد، اما بررسی ها میدانی نشان می دهد همچنان در بسیاری از باغ ها، معابر شهری و روستایی، خانه باغها، ویلاها، شهرک‌های ساحلی تاکنون نسبت به برداشت کامل میوه‌های مزبور اقدام نکردند.
شهرداری بابل به عنوان یکی از شهرهای بزرگ مازندران و مشهور به شهر بهار نارنج که طبق آمار بیشترین درخت نارنج را در سطح معابر شهری و روستایی دارد، در اقدامی به هنگام برداشت میوه درخت نارنج در خیابان های این شهر را برای شهروندان آزاد کرد و جهاد کشاورزی این شهرستان هم پویش مبارزه با مگس مدیترانه‌ای را به راه انداخت، اما طبق مشاهدات همچنان عمده نارنج روی درختان باقی مانده است.
وجود میوه نارنج رسیده در خیابان‌ها و معابر شهری ساری مرکز مازندران نیز که همانند بابل با تابلو «به شهر بهار نارنج خوش آمدید» چشم گیر است، به نظر می رسد با گسترش کاشت درخت نارنج در خیابان های شهرهای مازندران که عطر شکوفه های این میوه برای شهروندان و گردشگران بسیار خوشایند است، اما اکنون این میوه باقی مانده روی درختان، چالشی برای باغ های تجاری به خصوص مرکبات استان شده است.
آفت مگس میوه مدیترانه‌ای در حالی این روزها به دغدغه مهم باغداری مازندران و متولیان این حوزه تبدیل شده که برخلاف چند دهه گذشته دیگر یک آفت گذرا محسوب نمی‌شود و تبدیل به آفتی خانه زاد برای تمام فصول شده است.
اظهارات کارشناسان جهاد کشاورزی مازندران نشان می دهد که اکنون که آفت مگس مدیترانه ای تا حدود زیادی در باغداری تجاری مازندران کنترل شده، بی توجهی در برداشت محصول درختان نارنج خیابان‌های شهری و دیگر درختان مثمر محوطه ادارات دولتی و عمومی، این درختان را به میزبان درجه یک و حیاط خلوت این آفت تبدیل کرده است.
مازندران علاوه بر این که ۱۶۰ هزار هکتار باغ انواع میوه دارد که ۱۱۰ هزار هکتار آن از انواع مرکبات بویژه پرتقال است، به دلیل وجود درختان نارنج در شهرها به پایتخت بهار نارنج نیز شهره است، به طوری که گفته می شود دستکم حدود ۶ میلیون اصله درخت نارنج در سطح خیابان های این استان پهناور بویژه در شهرهای ساری و بابل وجود دارد.
کارشناسان حفظ نبابتات مازندران معتقدند که منشاء خانه زادشدن آفت مگس میوه به گسترش باغداری مخلوط به خصوص در خانه باغ هایی که در ۲ دهه اخیر در مازندران به وفور ایجاد شده است، یعنی کاشت انواع درخت از جمله هلو، شلیل، انجیر و خرمالو با هدف خود مصرفی در باغ های یکهزار تا ۲ هزار متری سبب گسترش و هجوم آفت مگس مدیترانه ای شده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با هشدار نسبت به شیوع آفت مگس مدیترانه‌ای، خواستار بسیج همگانی دستگاه‌های اجرایی برای مقابله با این آفت در ایام زمستان گذرانی و دوره داشت باغ های استان در فصل زراعی پیش رو شد.
بابک مومنی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: برداشت نارنج و میوه های باقیمانده برای قطع زنجیره حیاتی آفت مهم ترین راهکار بیولوژیک مقابله با مگس مدیترانه‌ای در این روزها است و نباید فرصت طلایی برای کنترل آفت را از دست داد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این راستا خواستار مشارکت تمامی فرمانداری‌ها، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، شوراهای اسلامی شهر و روستا، ادارات دولتی، به ویژه رسانه ملی و اصحاب رسانه در فضای مجازی و حقیقی شد.
مومنی با اشاره به مکاتبات متعدد انجام شده در خصوص برداشت میوه‌های باقیمانده روی درختان مرکبات، به‌ویژه نارنج، تصریح کرد: بازدیدهای میدانی اخیر کارکنان مرتبط جهاد کشاورزی استان در مدیریت حفظ نباتات ستاد و شهرستان ها نشان می‌دهد که در بسیاری از باغ ها، معابر شهری و روستایی، خانه باغها، ویلاها، شهرک‌های ساحلی و... تاکنون نسبت به برداشت کامل میوه‌های مزبور اقدام نشده است.
وی با تأکید بر تجربیات سال‌های گذشته در مواجهه با این آفت و شرایط مساعد آب و هوایی زمستان، افزود: این میوه‌ها به‌عنوان پل ارتباطی و میزبان برای کانون‌های جدید آلودگی در باغ های استان عمل کرده و این مسئله موجب تداوم و ازدیاد نسل، گسترش آلودگی و درنتیجه تولید خسارت در میوه‌های ابتدای فصل سال آتی خواهد شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در ادامه گفت: به منظور کاهش جمعیت زمستان‌گذران آفت مگس میوه مدیترانه‌ای و مدیریت مطلوب آفت در سال بعد، ضروری است اطلاع‌رسانی به باغداران و همه ذینفعان جهت انجام مبارزه زراعی در فصل سرما از اواسط بهمن لغایت اواخر اسفند با پابیل کردن سایه‌انداز درختان، رعایت بهداشت کف باغ، جمع‌آوری هرگونه میوه ریخته شده پای درختان و دفن آن در عمق ۵۰ سانتیمتری به منظور از بین بردن شفیره‌های موجود در خاک صورت پذیرد.
مومنی خاطرنشان کرد: گروه های پایش و پیش‌آگاهی درختان میوه مراکز جهاد کشاورزی در سطح استان، آماده ارائه کمک‌های مشاوره‌ای فنی و همراهی متقاضیان در برداشت میوه‌های باقیمانده روی درختان هستند.
استان مازندران ۲۲ شهر بزرگ و حدود ۳۵ شهر کوچک زیر ۲۵ هزار نفر دارد و کاشت درخت نارنج به علت داشتن برگ ضخیم و همیشه سبز بودن مورد توجه شهرداران قرار می گیرد.
مگس میوه مدیترانه ای از آفات مخرب جهانی است که نسبت به سایر گونه‌های مگس میوه دارای دامنه میزبانی وسیعی است و می تواند بیشترین خسارت را به بار بیاورد. هلو، خرمالو، انجیر، سیب زرد، آلو و گلابی و مرکبات از جمله میزبان‌های این آفت هستند.
حشره مگس میوه به طور معمول تا ۲ ماه زنده می‌مانند، اما اگر شرایط مساعد باشد تا ۶ ماه هم امکان زنده بودن آنها وجود دارد. وجود میزبان از جمله میوه رسیده در سر درخت یا پوسیده در پای درخت و سرمای هوا بهترین شرایط مساعد برای فعال باقی ماندن آفت مگس میوه است.
برداشت سریع و کامل تمامی میوه‌های مرکبات باقیمانده سال قبل و میوه‌های رسیده سال جاری مانند هلو، شلیل، آلوچه، ازگیل ژاپنی، گلابی و سیب برای فرار از خسارت و پیشگیری از افزایش جمعیت آفت و رعایت بهداشت عمومی باغ شامل جمع آوری و دفن هرگونه میوه ریخته شده پای درختان در عمق ۵۰ سانتی متری خاک ضروری است.
نصب تله‌های جلب کننده حاوی مایع سراتراپ، فرمون و سراتینکس برای شکار انبوه، طعمه پاشی باغات آلوده با استفاده از پروتئین هیدرولیزات و حشره کش مالاتیون بر اساس دستورالعمل، ۲۰ تا ۲۵ روز قبل از رسیدن میوه، رعایت مسائل قرنطینه ای شامل عدم جابجایی و نقل و انتقال میوه‌های آلوده از باغ آلوده به دیگر نقاط استان و کشور از نکات قابل توجه برای مقابله و جلوگیری از گسترش این آفات است.
ایرنا نوشت، طبق آمارهای رسمی، مجموع باغ های مرکبات مازندران ۱۱۲ هزار هکتار است که از این میزان ۱۱۰ هزار هکتار ارقام بارده هستند. همچنین از مجموع باغات مرکبات مازندران ۸۰ هزار هکتار زیر کشت ارقام مختلف پرتقال، ۳۰ هزار هکتار ارقام مختلف نارنگی و بقیه زیر کشت محصولاتی از جمله نارنج و لیمو قرار دارند.
همچنین باغ های کیوی مازندران که بالغ بر هفت هزار هکتار می شود در غرب این استان متمرکز است. برداشت محصول این باغ ها هم در شرایط طبیعی به حدود ۱۸۰ هزار تن تا ۲۲۰ هزارتن می رسد و بیش از ۷۰ درصد این محصول هم ارزش صادراتی دارد.
انتهای پیام/
