رخدادشهر: دکتر علیرضا زالی در نشستی خبری که به مناسبت روز ملی اهدای عضو برگزار شد، اظهار کرد: تقریبا حدود ۴۶، ۴۷ هزار بیمار دیالیزی در کشور داریم و پیش بینی می‌شود این افراد مرحله پنجم نارسایی کلیه را طی کرده باشند.
وی با بیان اینکه بر اساس آمارهای فعلی می‌توان حدس زد پنج برابر بیماران نارسایی کلیه فعلی، در شرف ورود به نارسایی کلیه خواهند بود، در خصوص سختی‌های دیالیز و هزینه‌های آن توضیح داد: فرد در هفته سه بار باید دیالیز کند و علاوه بر اینکه کیفیت زندگی این بیماران افت پیدا می‌کند، در حوزه اشتغال تقریبا بیکار می‌شوند چراکه کارفرمایان به چنین فردی که در هفته سه بار باید مرخصی بگیرد و دیالیز کند اغلب کار نمی‌دهند.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: تقریبا هر سال ممکن است حدود ۷۰۰۰ نیاز جدید به دیالیز پیدا کنیم و سالیانه حداقل ۳۰۰ دستگاه دیالیز نیاز داریم که به مدار اضافه کنیم و ۲۰۰ دستگاه دیالیز موجود نیز باید بازسازی شود. این اقدام حجم قابل توجهی بار مالی می‌تواند داشته باشد درحالی که با پیوند اعضاء همه این شرایط می‌تواند ارزان تر و مطلوب تر فراهم شود.
به گفته وی، مطالعات ایران نشان می‌دهد فقط عامل افزایش وزن و چاقی به تنهایی ۳۰ درصد شانس نارسایی کلیه را افزایش می‌دهد و اگر سهم فشار خون و دیابت را توامان در جامعه ایرانی در نظر بگیریم نیز ۵۰ درصد شانس نارسایی کلیه ایرانی‌ها در سال‌های آتی وجود دارد.
زالی به آمارهایی که در حوزه پیوند قلب دانشگاه شهید بهشتی وجود دارد اشاره و تصریح کرد: دانشگاه ما از پیشتازان پیوند قلب در کشور است و در حال حاضر از افتخارات این دانشگاه این است که از سال ۹۸ تا کنون چندین پیوند همزمان انجام داده‌ایم. برای مثال در آذر ۹۸ عمل پیوند همزمان قلب، کلیه و لوزالمعده در بیمارستان مسیح دانشوری انجام شد و پیوند سه عضو همزمان و پیوند برای فردی که باردار بوده است نیز داشته‌ایم.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه در خصوص آمار نارسایی قلبی مردم اطلاعات دقیقی نداریم، افزود: با این وجود پیش بینی می‌شود با توجه به سبک زندگی، مصرف مواد دخانی، بالا رفتن چربی و افزایش وزن حداقل حدود ۸ درصد مردم ایران باید دچار نارسایی قلبی باشند که عدد قابل توجهی است. یک مریض نارسایی قلب دو برابر بیمار سرطانی هزینه دارد.
وی با بیان اینکه در سال گذشته قریب به ۹۰ پیوند کبد موفق در دانشگاه شهید بهشتی انجام شده است، افزود: پیش بینی می‌کنیم امسال این عدد رشد قابل توجهی داشته باشد. سالی حدود ۱۲ هزار نفر از ایرانیان بر اثر نارسایی کبد فوت می‌کنند. از سوی دیگر به دلیل بالا رفتن سهم کبد چرب در ایجاد نارسایی مزمن کبدی، پیش بینی ما این است که در آینده با موارد بیشتری نارسایی کبدی که نیاز به پیوند کبد دارند مواجه باشیم. با این حال حسن کبد این است که اگر ۸۰ درصد کبد فرد را برداریم، کبد با ۲۰ درصد می‌تواند خود را بازسازی کند.
زالی در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه حدود ۷۰ درصد خانواده‌ها پس از آنکه متوجه می‌شوند فرد دچار مرگ مغزی شده است، رضایت مندی خودشان را برای اهدای اعضا اعلام می‌کنند، تصریح کرد: کرونا به جراحی پیوند کلیه و پیوند اعضا نیز آسیب جدی زد، تا قبل از کووید ۱۹ آمار ملی ما در پیوند اعضا که عددی است تحت عنوان شاخص pmp و این شاخص بر مبنای یک میلیون نفر جمعیت اهدای اعضاست، حدود ۱۴.۵ بود و در دوران کرونا به عدد ۷ تنزل پیدا کرد اما خوشبختانه با تلاش همکاران این عدد رو به افزایش است به طوری که از عدد ۱۱ در سال ۱۴۰۰ به عدد ۱۲.۲ در سال ۱۴۰۱ رسیدیم و پیش بینی می‌کنیم امسال این عدد رشد قابل توجه خواهد داشت.
رییس دانشگاه شهید بهشتی با یادآوری اینکه با تلاش همکاران دانشگاه علوم پزشکی آمار پیوند اعضا در دانشگاه شهید بهشتی به صورت درخشان تر از آمار ملی است، گفت: اگر آمار ملی را ۱۲.۲ در نظر بگیریم، عدد ما در حال حاضر در دانشگاه شهید بهشتی ۱۹.۵ به ازای هر یک میلیون جمعیت است و این رقم در سال ۱۴۰۱ در علوم پزشکی شهید بهشتی ثبت شد که به مراتب از آمار ملی بالاتر است. علیرغم اینکه مطلوب این عدد حدود ۳۸ است اما اگر ما به عدد ۴۰ pmp نیز برسیم تقریبا امکان اینکه برای ۴۰۰۰ عضو امکان پیوند اعضا در سال فراهم کنیم عملا مهیا می‌شود ولی الان فاصله قابل توجهی با این عدد داریم.
به گفته این پزشک، مرگ مغزی را باید پدیده غیر قابل بازگشت تلقی کرد، به طوری که از سال ۱۹۶۹ که دانشگاه هاروارد معیارهای مرگ مغزی را اعلام کرد تا امروز هیچ موردی از مرگ مغزی قطعی ثابت شده در جهان، برگشت پذیر گزارش نشده است.
وی تاکید کرد: در مواردی مرگ مغزی با کما و اختلالات هوشیاری عمیق اشتباه گرفته می‌شود اما ما در ایران برای اثبات مرگ مغزی معیارهای سخت گیرانه بالینی و پاراکلینیکی داریم. در همه جای دنیا برای اثبات این کار دو متخصص کفایت می‌کند اما در ایران این کار سختگیرانه‌تر است و چهار متخصص ذی صلاح باید پرونده مرگ مغزی را مطالعه و پس از اثبات متخصص پزشکی قانونی، باید صحه بر روی این امر بگذارد بنابراین در ایران شرایط سخت گیرانه در اثبات مرگ مغزی داریم و وقتی فردی در زمره مرگ مغزی قرار می‌گیرد قطعیت لازم از نظر ابعاد بالینی و آزمایشی و پاراکیلینیکی سخت گیرانه اعمال شده است.
زالی بیان کرد: در سال گذشته در دانشگاه ما حدود ۷۵۰ مرگ مغزی گزارش شد اما دوستان در مطالعات فقط به ۳۰۰ مورد مرگ مغزی رسید و ۴۵۰ مورد را مرگ مغزی تایید نکردند؛ از این ۳۰۰ مورد نیز نهایتا ۱۱۵ مورد در فرایند اهدای اعضا مشارکت کردند.
وی در بخش دیگر سخنان خود به آمار تصادفات در ایران و اثر آن بر افزایش مرگ مغزی اشاره کرد و توضیح داد: حجم تصادفات در ایران زیاد است و در سال ۱۴۰۱ بالغ بر یک میلیون و ۴۰۰ هزار مورد تصادف داشتیم. اکثر تصادفات ما نیز منجر به فوت افراد و جرح افراد می‌شود. با توجه به این موضوع در سال گذشته آمار بیش از ۱۹ هزار مرگ در اثر تصادفات را تجربه کردیم. درواقع با همان میزانی که مرگ زیاد می‌شود تعداد افراد دچار مرگ مغزی نیز زیاد می‌شود. البته فقط مصدومین مغزی ایران مرتبط با تصادفات نیستند اما بار مهمی را تصادفات تشکیل می‌دهد.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه بخش زیادی از مرگ‌های مغزی به فرآیند پیوند اعضا و اهدا وارد نمی‌شوند، درباره زمان طلایی پیوند اعضاء خاطر نشان کرد: زمان طلایی برای پیوند اعضاء در مرگ مغزی وجود دارد و هرچه بگذرد این زمان طلایی فروکش می‌کند. بعد از مرگ مغزی طوفان التهابی سیتوکینی و طوفان التهابی در بدن فرد دچار مرگ مغزی شروع می‌شود که اینها موجب تخریب بافت‌ها می‌شود. با توجه به اینکه معمولا در مرگ مغزی ساقه مغزی نیز دچار اختلال می‌شود امکان حفظ فشار خون و عوامل پایدار همودینامیک آسیب می‌خورد. بنابراین بیمار مرگ مغزی پس از مدتی حتی اگر زنده بماند و قلب او با دستگاه حفظ شود اما در عمل اعضای فرد کاربردی برایمان نخواهند داشت چراکه از بین می‌روند.
وی یادآور شد: بنابراین اگر در روز اول بعد از تشخیص مرگ مغزی امکان پیوند حداقل ۸ عضو وجود داشته باشد از روز سوم و چهارم این رقم به دو عضو تقلیل می‌یابد.
زالی در پایان سخنان خود با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی در سال گذشته علاوه بر اینکه رکورد ۱۹.۵ pmp به ازای یک میلیون نفر جمعیت در واحد ترابری پیوند اعضاء را ثبت کرد، بالغ بر ۴۶۰ پیوند کلیه و قریب به ۹۰ پیوند کبد نیز داشته است، گفت: در ایران حدود هشت میلیون نفر یعنی ۱۰ درصد کارت اهدای عضو دارند. در انگلستان یک سوم مردم کارت اهدای عضو دارند و ۶۴ درصد آمریکایی‌ها نیز کارت دارند. به طوریکه با تمدید گواهینامه مجددا لوگو اهدای عضو در این کارت درج می‌شود. با توجه به پیشرفت پزشکی در ایران پیش بینی می‌کنیم در آینده میزان اهدای اعضاء را در کشور افزایش دهیم.
به گزارش ایسنا، در بخش دیگر این نشست دکتر مجتبی مخبر دزفولی، رییس واحد فراهم آوری اعضای پیوندی اظهار کرد: پیوند ریه که از سخت‌ترین پیوندهاست از سال ۸۳ در بیمارستان مسیح دانشوری شروع شد و در حدود ۱۳۰ پیوند ریه تا کنون انجام شده است.
وی با بیان اینکه گرچه پیوند ریه همانند پیوند کلیه آنقدر موفقیت آمیز نبوده است اما نتایج خوبی در این زمینه داشته‌ایم، تصریح کرد: این عمل از سال ۸۳ در کشور انجام می‌شود و سعی می‌کنیم با قدرت بیشتری ادامه دهیم.
ایسنا نوشت، مخبر دزفولی تصریح کرد: حدود ۲۲۰۰ مورد اهدای مرگ مغزی داشته‌ایم که ۶۳۰۰ عضو پیوندی از این موارد به سراسر ایران اهدا شده است. حدود ۲۰۰۰ پیوند کبد و ۳۶۰۰ پیوند کلیه، ۱۴۰ پیوند ریه و ۶۰ پیوند پانکراس داشته‌ایم.
در بخش دیگر این نشست دکتر قربانی نیز توضیح داد: از هر فرد اهدا کننده مرگ مغزی ۲.۸ عضو پیوندی توانسته‌ایم اهدا کنیم.
وی با بیان اینکه در شرایط پاندمی کووید ۱۹ که نرخ اهدای عضو و پیوند تحت تاثیر قرار گرفته بود، تلاش خود را برای آموزش افراد در حوزه اهدای عضو به کار گرفتیم، افزود: در آن ایام در ۵۷ بیمارستان زیر نظر علوم پزشکی شهید بهشتی برنامه آموزشی برگزار کردیم و در همین راستا موفق شدیم جایزه جشنواره شهید مطهری را نیز دریافت کنیم.
انتهای پیام/