رخدادشهر: صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد یکی از باسابقه‌ترین صندوق‌های مربوط به کارگران و کارکنان کشور است که در سال‌های اخیر با فراز و نشیب‌های فراوانی دست و پنجه نرم کرده و در دوره‌ای در دهه نود تا آستانه ادغام با صندوق بازنشستگی کشوری نیز رفته بود. مسائلی چون فساد، دیون دولتی و بدهی‌های نجومی، تصدی‌گری و سایر چالش‌های رایج در صندوق‌های بازنشستگی مختلف در این صندوق نیز مشاهده شده که در دوره مدیریت جدید صندوق، بحث مقابله با این آسیب‌ها به شکل جدی‌تر مطرح شده است.
حسین عامریان (مدیرعامل صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد ایران) با اشاره به بحث پرداخت دیون دولت در قالب واگذاری شرکت‌های دولتی به صندوق‌های بازنشستگی اظهار کرد: برآورد ما این است که دیون دولت به صندوق فولاد ابتدا باید به‌طور دقیق در این زمینه حسابرسی شود. برآورد حدودی و نسبی ما این است که رقم دیون دولت به صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد به رقمی بیش از ۹۰هزار میلیارد تومان رسیده است که باید باز هم این رقم بروزرسانی دقیق‌تری شود.
وی ادامه داد: ما در این زمینه مانند سایر صندوق‌های دارای طلب از دولت، برنامه‌های لازم جهت تحویل شرکت‌های آماده واگذاری دولت را داریم، اما متاسفانه امسال مجلس در بودجه، ردیف مربوط به رد دیون دولت به صندوق را به‌صورت مشخص می‌دید و ما نیز در مجموعه مدیران صندوق در این مورد تلاش بسیاری کردیم اما این اتفاق نیفتاد و امسال بعید است از طرف دولت شرکت‌هایی را به‌عنوان رد دیون و بدهی دولت تحویل بگیریم. با این حال در تلاش هستیم تا با ادامه رایزنی میان دولت و نمایندگان مجلس این اتفاق برای سال آینده رخ دهد و در این جهت به حسابرسی جدیدی جهت بروزرسانی دقیق دیون ادامه خواهیم داد.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد ادامه داد: این را باید مدنظر قرار دهید که باید در زمینه محاسبه کسری‌ها و دیون صندوق، محاسبات اکچوئری و تخصصی نیز انجام پذیرد. در چهارچوب این محاسبات اکچوئری آنچه بیش از رد دیون مهم است، بحث تضمین دولت است. دولت باید تعیین کند و بگوید که اگر صندوق فولاد مشکلی داشت، به مقدار معینی از این مشکل را پوشش می‌دهم. بخشی از این دیون باید پرداخت شود تا ما به‌عنوان متصدیان صندوق فولاد بتوانیم از منابع داخلی خود صندوق تامین مالی را انجام دهیم.
وی با بیان اینکه «امسال حدود ۱۰ درصد نسبت به سال قبل باید بیشتر از منابع داخلی صندوق در جهت پرداخت تعهدات صندوق استفاده کنیم» اظهار کرد: امسال حدود ۶۰درصد از تعهدات صندوق بازنشستگی فولاد را دولت تقبل می‌کند و ۳۰-۴۰درصد آن را خود صندوق باید تقبل کند. این ۳۰-۴۰درصد باری بر دوش صندوق فولاد است که در صورت رد دیون دولت می‌توانیم بدون اتکا و نیاز به کمک دولت خود آن را تقبل کنیم.
عامریان در پاسخ به سوالی پیرامون شرکت‌های زیان‌ده تابعه صندوق فولاد جواب داد: شرکت‌هایی که به‌طور عمده در مجموعه شرکت‌های تابعه ما زیان ده بوده‌اند، عمدتا از اضافه شدن زیان‌هایشان جلوگیری به عمل آمده است. همچنین اکثر شرکت‌های تابعه ظرف همین چندماه که تیم مدیریتی جدید مستقر شده است، به نقطه سر به سری از نظر سود و زیان رسیده و دیگر زیان‌ده محسوب نمی‌شوند. ما روند زیان‌ده بودن شرکت‌ها را متوقف کردیم و پیش‌بینی‌مان این است که تا پایان سال جاری دیگر شرکت زیان‌ده در مجموعه شرکت‌های تابعه و پشتیبان صندوق بازنشستگی فولاد نداشته باشیم. حتی می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که حتی برخی شرکت‌های زیان‌ده تا آخر سال جاری سودده نیز خواهند شد.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد در ادامه با تاکید بر مسئله رسیدگی به تعهدات صندوق به بازنشستگان و به ویژه تعهدات باقی مانده، افزود: ما اخیرا توانستیم بحث همسان‌سازی را با منابع موجود تا حد زیادی انجام دهیم. بخشی نیز متعلق به مهر سال ۱۳۹۹ تا پایان ۱۴۰۰ است که امیدواریم به‌زودی با منابعی که وصول خواهد شد، پرداخت تعهدات باقی مانده همسان‌سازی انجام شود. همچنین در زمینه معوقات مربوط به خدمات درمانی تا پایان امسال تمامی تعهدات صندوق در زمینه بیمه درمانی به روال عادی بازخواهد گشت.
وی با اشاره به بحث اخیر مطرح شده درباره فساد صورت گرفته در مدیریت قبلی صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد و رقم ۱۰هزار میلیارد تومان مطرح شده در این زمینه، اظهار کرد: برآورد حداقلی ما از فساد صورت گرفته در صندوق بازنشستگی فولاد آن رقم است اما تخمین ما بیش از این رقم بوده است. فساد البته به دو شکل در سازمان‌های بزرگ رخ می‌دهد؛ یک نوع فساد ایجابی است و یک نوع فساد سلبی. فساد ایجابی بیشتر در شرکت‌های تابعه صندوق رخ داده و در درون بدنه صندوق بازنشستگی چندان شاهد این نوع فساد نبودیم. به‌هرحال در اکثر شرکت‌های اقتصادی مرتبط با صندوق این فساد مشاهده شده است. بخشی از این پرونده‌ها جزء پرونده‌های کیفری بوده است که دستگاه‌های قضایی و امنیتی مستقیم ورود پیدا کرده‌اند و بخشی از آن‌ها را خود ما احصاء کردیم و به‌زودی در این زمینه دوباره پرونده تشکیل داده و پیگیری قضایی خواهیم کرد.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد با تاکید بر اینکه «فساد سلبی صورت گرفته در صندوق فولاد که در دورن خود فضای این صندوق رخ داده، سنگین‌تر است» اظهار کرد: مقام معظم رهبری نیز بیشتر روی بحث فساد سلبی تاکید داشته‌اند که بیشتر مربوط به مسئله «ترک فعل» است. ضربه‌ای که بحث «ترک فعل» مدیران در این مجموعه با عدم نظارت‌ها و عدم اقدام‌ها انجام داده‌اند، به مراتب بسیار شدیدتر از مفاسد ایجابی و اختلاس‌ها در مراتب پایین‌تر مربوط به صندوق و شرکت‌ها بوده است. اتفاقی که اکنون در جهت جلوگیری از افزایش زیان شرکت صورت گرفته و اکنون به مرحله‌ای رسیدیم که تلاش می‌شود تا مجموعه سودده شود، از محل همین جلوگیری از همین ترک فعل‌ها واقع شده است.
وی با بحث درباره مسئله فساد سلبی و مقابله با آن در آینده گفت: بیش از آنکه دنبال آن باشیم که در گذشته چه اتفاقی افتاد، باید بیشتر به‌دنبال آن باشیم که بفهمیم چطور می‌توان از حوادث مشابه در آینده جلوگیری کرد و جلوی مسیر تکرار فساد را گرفت. لذا نیازی نیست که دقیقا ببینیم چه مقدار فساد اعلام می‌شود یا اعلام بکنیم، بلکه بحث بر سر این است که ما تلاش کنیم جلوی ترک فعل‌ها و مفاسد را بگیریم. در این زمینه چند آیتم و مورد باید رعایت شود که اولین آن‌ها استفاده و گزینش افراد پاکدست در مجموعه است. فسادستیزی شرط و گام اول است و در این زمینه وسواس زیادی به خرج دادیم. حال در این مسیر ممکن است اتفاقاتی نیز پیش بیاید ولی درحال نظارت هستیم. برای مثال صندوق بازرسی مشخصی نداشت که برای آن ایجاد شد. مورد دیگر این بود که بسیاری از شرکت‌ها فاقد نهاد بازرسی بودند که برای همه آن‌ها واحد بازرسی ایجاد و طراحی شد.
ایلنا نوشت، عامریان با اشاره به اینکه یکی از گزینه‌های مقابله با فساد در مجموعه فولاد بحث جریان افشا و اصطلاحا «سوت‌زنی» است، گفت: در چهارچوب فرآیند سوت‌زنی هر کسی می‌تواند وارد فضای سایت‌های تهیه دیده شده شود یا با یک تماس همراه با دریافت کد بتواند اطلاعاتی را درباره مفاسد به طور دقیق مطرح کند و این اطلاعات تا بالاترین مقام وزارت‌خانه نیز می‌رود. به این ترتیب پس از اعلام فساد در یک شرکت تنها مدیر آن مجموعه متوجه نمی‌شود تا احتمال زد و بند نیز به‌وجود بیاید، بلکه تا بالاترین سطوح مدیریتی از یک رویداد مربوط به فساد یا گمان درمورد فساد مطلع و این اخبار پیگیری می‌شوند. لذا فعال شدن این ابزارهای جدید و مجامع در راستای مقابله با فساد و شفافیت می‌تواند در از وقوع اتفاقات مشابه جلوگیری کند.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد در پایان طی پاسخ به این سوال که «در راستای شفافیت و عبور از فرآیند تصدی‌گری به سهام‌داری، از طریق واگذاری شرکت‌های تابعه در بورس چه اقداماتی در مجموعه صندوق بازنشستگی فولاد صورت گرفته است؟» اظهار کرد: ما بنا داریم تا پایان سال جاری چهار شرکت مهم را آماده ورود به بورس کنیم. این چهار شرکت شامل مجموعه‌هایی مثل شرکت معادن اسفندقه، شرکت دخانیات ایران، سنگ آهن مرکزی ایران و شرکت دالاهو است. این‌ها مجموعه‌هایی هستند که اگر تا آخر امسال در بورس واگذار نشوند، قطعا مقدمات واگذاری گسترده آن‌ها در بورس در همین سال انجام می‌پذیرد.